Houten varaan op stam groot (tot 80cm) handgemaakt

Varanen zijn een groep van hagedissen die behoren tot de familie Varanidae. Er zijn ruim 70 soorten die in grootte sterk kunnen verschillen maar uiterlijk gezien allemaal op elkaar lijken. Er zijn ongeveer 75 soorten varanen die allemaal tot het geslacht Varanus worden gerekend. Het soortenaantal wordt regelmatig verhoogd door nieuwe ontdekkingen. Varanen komen voor in delen van Azië, Afrika en Australië. Er zijn enkele uitgestorven soorten varanen bekend die leefden in Europa en Noord-Amerika, maar het betreft dan geen recentelijk uitgeroeide varanen maar alleen soorten die al lange tijd zijn uitgestorven en alleen als fossiel bekend zijn. Varanen zijn meestal carnivoor of vleesetend, veel soorten leven van insecten en kleine gewervelden. Van enkele soorten is bekend dat ook wel plantendelen als bessen worden gegeten. Belangrijke vijanden van varanen zijn grotere rovende zoogdieren en roofvogels. De mens speelt door de vernietiging van de natuurlijke habitat een negatieve rol. Door het geschikt maken van de leefomgeving voor landbouwactiviteiten wordt het verspreidingsgebied steeds kleiner. Varanen zijn de grootste vertegenwoordigers van de hagedissen, de bekendste soort is de komodovaraan die ongeveer drie meter lang kan worden. Omdat ze in de regel erg groot worden staan de varanen bij het publiek ook wel bekend als 'primitief' omdat ze doen denken aan de oerreptielen. Dit is echter een misvatting, de varanen zijn een sterk ontwikkelde groep van reptielen die zich hebben aangepast op uiteenlopende omstandigheden.